อินเทอร์เน็ตทำให้คุณ"โง่"ลง หรือเปล่า?
[เอ.อาร์.ไอ.พี, www.arip.co.th] ผลงานวิจัยล่าสุด ทำให้หลายฝ่ายเริ่มเป็นกังวลเกี่ยวกับศักยภาพสมองของมนุษย์มากยิ่งขึ้น เมื่อมันดูเหมือนว่า การใช้อินเทอร์เน็ต (Internet) มากๆ จะทำให้ความฉลาดของมนุษย์ลดลง โดยจุดเริ่มต้นของงานวิจัยนี้เป็นการขยายผลมาจากผลการศึกษาก่อนหน้านี้ที่ตั้งคำถามไว้อย่างน่าสนใจว่า “Google ทำให้เราโง่ลงหรือไม่?” เขียนโดย Nicolas Carr ตังแต่ปี 2008
ผลการศึกษาวิจัยล่าสุดได้ถูกถ่ายทอดลงในหนังสือเล่มใหม่ชื่อ “Shallows” (ไม่ลึกซึ้ง, ผิวเผิน) โดยหนังสือเล่มนี้ได้ขยายผลจากวิทยานิพนธ์ของ Carr โดยพิจารณาจากผลกระทบของอินเทอร์เน็ตทีมีต่อสมองมนุษย์ เขาได้ตั้งทฤษฎีขึ้นมาว่า ตลอดเวลาที่เราอยู่กับเน็ต มันจะเกิดสิ่งทีเรียกว่า การจัดเรียงกระบวนการคิดของสมองด้วยวิธีใหม่ที่แย่มากๆ โดยผลลัพธ์จะทำให้เราเลิกคิด หรือพินิจพิเคราะห์สิ่งต่างๆ ในรายละเอียด ซึ่งเป็นทักษะการเรียนรู้ที่จำเป็น อีกทั้งยังทำให้การจดจำของสมองเกิดความตึงเครียดกับหลายสิ่งหลายอย่างนานเกินไป ประสบการณ์ตรงของ Carr ที่เกิดกับเขา และคนรอบข้างอย่างเช่น เพื่อนๆ บางคนถึงกับหยุดการอ่านหนังสือ และหันไปใช้อินเทอร์เน็ตแทน (นานเข้าสมองจะขาดทักษะการคิดแบบลึกซึ้ง หรือคิดอะไรแค่ผิวเผินเหมือนชื่อหนังสือของเขา) หลักฐานที่เห็นได้ชัด และสนับสนุนคำอ้างของเขาก็คือ อินเทอร์เน็ตกำลังจะทำให้พวกเราต้องเสียใจกับสิ่งที่เกิดขึ้นกับคนรุ่นใหม่ Carr กำลังบอกให้พวกเรารู้สึกน่ากลัวว่า อินเทอร์เน็ตกำลังกระทำการบางอย่างกับสมองของเรา ซึ่งเป็นสิ่งที่ไม่ดี
หลักฐานทางวิทยาศาสตร์ทีแสดงให้เห็นว่า การใช้อินเทอร์เน็ตมากเกินไปทำให้การเชื่อมโยงความคิดในสมองมีรูปแบบที่เปลียนไป ผลลัพธ์ทำให้เรามีความสามารถในการคิดอะไรที่ซับซ้อนได้น้อยลง
หลังจากที่อินเทอร์เน็ตเกิดขึ้นในปลายยุค 70 มันก็ได้เติบโตอย่างรวดเร็ว เชื่อมโยงคอมพิวเตอร์ไปทั่วโลก องค์ความรู้ทุกอย่างอยู่ในนั้น แม้แต่เทคโนโลยีล่าสุด ใครก็สามารถหาพบได้ เราแบ่งปันข้อมูลมากกว่าเดิม และเร็วกว่าเดิม ยิ่งเราใช้เน็ตมากเท่าไร เราก็ยิ่งลดเวลาจากการอ่านตำรา หนังสือต่างๆ ตลอดจนนิตยสาร ซึ่งเป็นกิจกรรมที่กระตุ้นให้สมองของเราได้มีเวลาคิด ไตร่ตรอง ทบทวน หรือพิจารณาเรื่องราวต่างๆ ได้มากพอ ส่วนที่น่ากลัวมากที่สุดก็คือ เยาวชนรุ่นใหม่จะใช้เวลากับกิจกรรมออนไลน์มากกว่าอ่านหนังสือดีๆ
Carr มองว่า อินเทอร์เน็ตทำงานเหมือนกับยาเสพติด มันทำให้คนรู้สึกพอใจได้อย่างรวดเร็ว และมีอยู่ทุกหนแห่งที่ต้องการ ซึ่งถอดแบบยาเสพติดมาเลย มันลดวงจรสมองของเราทั้งจิตสำนึก และจิดใต้สำนึก ทำให้เราไม่ได้ใช้จิตใจในการนึกคิดไตรตรองอย่างลึกซึ้งอย่างที่ควรจะเป็น ตลอดจนการคิดแบบสร้างสรรค์