มันยาวน่ะเนี่ย (พูดถึงกรณี บุคคลธรรมดา เสียภาษีเป็น เงินได้บุคคลธรรมดา)
เราขายโฮสให้ราชการ ราคา 5,000.- บาท ราชการเวลาจ่ายเงินเขาหักภาษี ณ ที่จ่าย 3%
ซึ่ง 3% ของ 5,000.- คือ 150.- เขาก็จะจ่ายเงินเราแค่ 4,850.- พร้อมกับกระดาษใบหนึงที่เขียนว่า ใบหัก ณ ที่จ่าย
ซึ่งในนั้นก็จะระบุ ราคาของโฮส 5,000.- และภาษี 150.- ไว้
ถ้าเราจ่ายภาษีกับสรรพากรทุกปี (ทีจริงปีละ 2 ครั้ง) เราก็จะเอารายได้ทั้งหมดมา แจกแจง ว่าเรารับมา ปีนี้กี่แสน
จากนั้น ก็จะมีขั้นตอนของการกรอกแบบฟอร์ม เพื่อประเมินเงินได้ และคำนวณออกมาว่าเราจะต้องเสียภาษีกี่บาท
พอได้ตัวเลขที่ต้องเสียภาษีมาแล้ว ถ้าเรามี ใบหัก ณ ที่จ่ายอยู่ เราก็เอาจำนวนเงินใน ใบหัก ณ ที่จ่ายมาลบออกจากยอดที่ต้องเสียภาษี
ถ้า ยอดหัก ณ ที่จ่ายมากกว่าเงินภาษีที่เราต้องชำระ เราก็สามารถขอเงินส่วนเกินนั้นคืนได้
(แต่ผมไม่เคยขอคืน เพราะเรื่องมาก) แต่ถ้าเงินที่ต้องเสียภาษี มากกว่า ยอดรวมของใบหัก ณ ที่จ่าย
เราก็เสียภาษีเฉพาะส่วนต่างนั้นๆครับ
สมมุติ เราต้องเสียภาษี 12,000.- แต่เรามี ใบหัก ณ ที่จ่ายอยู่ 13,000.- อย่างนี้เราไม่ต้องจ่ายภาษีครับ
อยากจะขอคืน 1,000.- ก็ยังได้ แต่เตรียมรับมือกับการ ถามแหลก ตรวจสะบัด
หรือ
เราต้องเสียภาษี 12,000.- แต่เรามี ใบหัก ณ ที่จ่ายอยู่ 10,000.- อย่างนี้เราจ่ายเพิ่ม แค่ 2,000.- ครับ
ดังนั้นถ้าเราไม่ไปเสียภาษี ใบหัก ณ ที่จ่ายก็ไม่มีประโยชน์อะไรแล้วครับ
(เราจ่ายภาษีไปแล้ว โดยผู้จ่ายเงินให้เรา เขาเป็นคนหักจากเงินที่ต้องจ่ายให้เรา)